Ο μυστικός στρατός του Γιώργου

ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ότι ο Γιώργος Παπανδρέου κληρονόμησε ένα κόμμα χωρίς να συμβιβαστεί ποτέ με την ιδέα ότι θα συνυπάρξει μαζί του. Όχι φυσικά ότι δεν συνδέεται με την ιστορία και τα πρόσωπα που δημιούργησαν τη μεγάλη αυτή παράταξη.

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΡΑΠΤΗ

Αντιθέτως! Με τα περισσότερα ιστορικά στελέχη συνδέεται με πολύχρονους ισχυρούς δεσμούς. Γνωρίζει όμως ότι το ΠΑΣΟΚ, όπως το ξέραμε, έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του. Και όχι μόνο έχει ολοκληρώσει τον ιστορικό του κύκλο, αλλά στην κοινωνία το «επάγγελμα ΠΑΣΟΚ» είναι κάτι παραπάνω από απεχθές. Κατά συνέπεια, αντιλαμβάνεται ότι, αν δεν βγάλει από το κάδρο της νέας διακυβέρνησης τους παλιούς πρωταγωνιστές, το ΠΑΣΟΚ δεν έχει μέλλον.
.

Ο θρίαμβος της 4ης Οκτωβρίου μπορεί γρήγορα να εξελιχθεί σε βουβή δυσαρέσκεια και η δυσαρέσκεια δεν θέλει πολύ να γίνει θυμός. Με ό,τι σημαίνει αυτό!...

Η αλήθεια είναι ότι ο Γιώργος φλέρταρε σοβαρά κάποια χρονική στιγμή- με την ιδέα να τα αλλάξει όλα. Και όταν - εκεί, γύρω στο 2004 - ο Κατσιφάρας ρωτούσε δήθεν αθώα, αλλά ειρωνικά, «δηλαδή τι να αλλάξουμε; Να βάλουμε στη θέση του ήλιου ένα καρπούζι;», μετέφερε τον απόηχο ενός πολύ σοβαρού προβληματισμού του στενού επιτελείου του Γιώργου. Ένας απόηχος που έκανε πολλά από τα λεγόμενα ιστορικά στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη, που κουβάλαγαν όλα τα στερεότυπα και τα συμπλέγματα μιας εποχής, να ανατριχιάζουν.
.

Λέγεται ότι είχαν προχωρήσει τότε και οι κουβέντες για το όνομα, τα σύμβολα και τις δομές του νέου κόμματος.

Τελικά το εγχείρημα εγκαταλείφθηκε, γιατί κρίθηκε ως μια κίνηση υψηλού ρίσκου, που θα μπορούσε να πάει πολύ πιο πίσω την προοπτική της εξουσίας. Και ίσως να αποθάρρυνε ορισμένα από τα μεσαία στελέχη που ήξεραν καλά τη «σολομωνική» των συσχετισμών και τα τερτίπια των εκλογικών διαδικασιών… Προτίμησε τον αντίθετο δρόμο: να κρατήσει το κόμμα, αλλά να δρομολογήσει σταδιακά την πλήρη ανανέωση σε πρόσωπα και ιδέες. Την ανατροπή της επετηρίδας τη μετέθεσε για αργότερα.
.

Ήξερε ότι οι αλλαγές αυτές δεν θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν στις συνθήκες της αντιπολίτευσης. Διαισθανόταν ότι αργά ή γρήγορα η εσωκομματική αντιπολίτευση, που είχε αρχίσει μετά τις εκλογές του 2004 να συγκροτείται γύρω από τον Βενιζέλο, θα τον αμφισβητούσε. Και είχε ανάγκη το απαράτ της Χαριλάου Τρικούπη για να επιβιώσει. Από την προοπτική της πρόωρης ρήξης με το κόμμα τον απέτρεπαν και κάποιοι παλιοί (Αθανασάκης, Τσούρας, Μ. Παπαϊωάννου), που είχαν την εμπειρία να βλέπουν αυτό που έρχεται.

To scouting
Λέγεται ότι τον Ιούνιο του 2007, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές, ο Γιώργος συνέφαγε με μια παρέα στο Ζάππειο. Στη συντροφιά ήταν και ένας δημοσιογράφος ο οποίος του επισήμανε ότι πάει στις εκλογές με τους Ακηδες και όλα τα υπόλοιπα «βαρίδια» στη σκηνή... Ο Παπανδρέου τον κοίταξε ενοχλημένα και είπε: «Οι αλλαγές θα γίνουν στην ώρα τους και σε συνθήκες εξουσίας. Και όταν θα δεις το πρώτο Yπουργικό Συμβούλιο θα καταλάβεις»!
Η αλήθεια είναι ότι ήξερε τι έλεγε και ότι εννοούσε αυτό που υπαινισσόταν! Είναι γνωστό άλλωστε ότι ο Παπανδρέου είναι βαριά επίμονος και ότι είχε πάντα τη δική του ατζέντα για το ΠΑΣΟΚ.
.

Ήδη από τα μέσα του 2007 ο Γερουλάνος και μια μικρή ομάδα «κυνηγοκεφαλών»,υπό το άγρυπνο βλέμμα της κυρίας Ρεγγίνας Βάρτζελη, ανέφεραν στις μεταξύ τους συσκέψεις τη λέξη scouting.
Λέγεται ότι ο Παύλος –και όχι μόνο- έκανε όλα αυτά τα χρόνια άπειρες και με τρόπο αθόρυβο μετακινήσεις στην επαρχία για να δει νέους επιστήμονες ή επιχειρηματίες που θα μπορούσαν να ενταχθούν στον «μυστικό στρατό του Γιώργου».
.

Οι γνωρίζοντες λένε ότι στο αρχείο της κυρίας Βάρτζελη υπάρχει ένας κατάλογος με πάνω από χίλια τέτοια ονόματα ανά την Ελλάδα. Ο νέος γραμματέας του ΠΑΣΟΚ κ. Σωκράτης Ξυνίδης στρατολογήθηκε με αυτό τον τρόπο. Άλλο αν τον είχαν ανακαλύψει από καιρό ο Αντρίκος και η Μαριάνθη Παπανδρέου. Στις παρούσες λοιπόν συνθήκες εξουσίας, ο στρατός αυτός θα αρχίσει να παρατάσσεται και να παίζει ρόλο. Το έργο οι του Γιώργου το ξέρουν καλά.
.

Το δίδαξε πρώτος ο Θαπατέρο στην Ισπανία, που μέσα σε δύο τετραετίες άλλαξε όλο το ισπανικό σοσιαλιστικό κόμμα, φέρνοντας τη γενιά των σαραντάρηδων. Adios, los viejos! Λογικό ακούγεται. Γιατί ο Παπανδρέου έχει βάλει -θεωρητικά- στόχο τις δύο τετραετίες. Και πώς να ζητήσεις όταν έρθει η ώρα και δεύτερη τετραετία με όλο αυτό το ΠΑΣΟΚ που έχει κυβερνήσει για τριάντα ολόκληρα χρόνια και έχει κουράσει τις τοπικές κοινωνίες.
.

Δείτε ας πούμε -λένε οι του Γιώργου- τι γίνεται στην Περιφέρεια. Ανθρωποι που ξεκίνησαν το1981, ως αφισοκολλητές, σύμβουλοι σε δήμους, παρατρεχάμενοι υπουργών και βουλευτών, σήμερα διοικούν σε πολλές περιπτώσεις την Περιφέρεια. Είναι νομάρχες, δήμαρχοι, τοπικοί άρχοντες, νταραβεριτζήδες, γραμματείς και φαρισαίοι.
.

Για να επιβιώσουν οι περισσότεροι έχουν μεταμφιεστεί όλους τους εσωκομματικούς ρόλους. Το σύστημα αυτό το έστησε η ομάδα Τσοχατζόπουλου για να ελέγχει το κόμμα. Στη συνέχεια κάποιοι ανακυκλώθηκαν στον εκσυγχρονισμό ή προσπάθησαν να συνυπάρξουν με τους συσχετισμούς που είχε δημιουργήσει η κυριαρχία Σημίτη.
.

Αυτό που τους ενδιέφερε ήταν να συνεχίσουν να διαχειρίζονται το κρατικό χρήμα για να δημιουργούν εξαρτήσεις, τοπικές διαπλοκές και να συντηρούν τους κομματικούς στρατούς. Έτσι γίνονταν απαραίτητοι στο κεντρικό πολιτικό προσωπικό, διακινώντας σταυρούς προτίμησης στις εκλογές και εκβιάζοντας –ως ανταλλάγματα- ρόλους και επιρροές. Διορίζοντας παιδιά, συζύγους, ξαδέρφια καιμπατζανάκηδες στο Δημόσιο, στις ΔΕΚΟ και πάει λέγοντας.
.

Στο τέλος, όμως, κούρασαν τις τοπικές κοινωνίες. Και όχι μόνο κούρασαν, αλλά και προκάλεσαν. Δεν ήταν και εύκολο να δικαιολογηθεί πώς άνθρωποι που δεν εργάστηκαν ποτέ σε κανονικές δουλειές να βρίσκονται ξαφνικά με περιουσίες και δυνατότητες αναντίστοιχες με τον μισθό του κρατικού υπαλλήλου.
.

Το άρρωστο αυτό πελατειακό σύστημα ολοκλήρωσε τον κύκλο του το 2004,όταν το ΠΑΣΟΚ, παρά την εσωτερική αλλαγή ηγεσίας, έχασε τις εκλογές. Όταν δηλαδή οι τοπικές κοινωνίες αποφάσισαν να στείλουν σπίτι τους όλο αυτό τον κρατικοδίαιτο στρατό που έβλεπε το κράτος σαν έναν διαρκές και ανεξάντλητο λάφυρο. Άλλο αν η Ν.Δ. στη συνέχεια δεν έπιασε το μήνυμα και έκανε σε πέντε χρόνια τα ίδια και ίσως χειρότερα!
.

Ο Γιώργος φυσικά τα ήξερε όλα αυτά. Ήταν αναγκασμένος όμως να συνυπάρξει μαζί τους για λόγους ευνόητους. Οι αλλαγές άλλωστε θα γίνουν τώρα σε συνθήκες εξουσίας.
Ένας από τους μεγάλους φόβους του πρωθυπουργού προεκλογικά ήταν να αποτραπεί, μετά τη νίκη στις εκλογές, η εικόνα ενός κόμματος που εφορμά στο κράτος. Και αυτό γιατί όλη η προετοιμασία, συμβολικά και πολιτικά, της ανανέωσης που είχε υποσχεθεί στην κοινωνία θα μπορούσε να στραπατσαριστεί και να ακυρωθεί σε μια νύχτα.
.

Αυτή την έννοια είχαν τα βιογραφικά, που, παρ’ όλα τα προβλήματα που δημιούργησαν, δίνουν την ελπίδα ότι κάποτε θα κριθούν και σε αυτή τη χώρα οι πολίτες χωρίς κομματική αναφορά, με στοιχειώδη διαφάνεια και αξιοκρατία.
.

Είχε την εμπειρία του 1993 και του1996, τότε που το κόμμα είχε εισβάλει κανονικά στο κράτος. Ποιος δεν θυμάται τις Kεντρικές Eπιτροπές της εποχής εκείνης, που τις αποτελούσαν αποκλειστικά κρατικοί αξιωματούχοι που άθροιζαν προνόμια και διευθετούσαν ρόλους; Τότε που τα συνέδρια του κόμματος και οι συνεδριάσεις της Kεντρικής Eπιτροπής έμοιαζαν με εκθέσεις πολυτελών –κρατικών αυτοκινήτων.
.

Για να προλάβει ένα τέτοιο remake, ο Παπανδρέου φρόντισε εγκαίρως προεκλογικά να ξεκαθαρίσει ότι στην περίπτωση που το ΠΑΣΟΚ επιστρέψει στην εξουσία δεν πρόκειται να υπάρξει… ταυτοπροσωπία κόμματος και κράτους.
.

Και ξεκαθάρισε επίσης εγκαίρως ότι όποιο στέλεχος επιλέξει την κυβέρνηση θα ξεχάσει το κόμμα. Είπαμε παραπάνω ότι ο Γιώργος είχε πάντα τη δική του ατζέντα. Που συχνά είναι «διαφορετική» από αυτή της πράσινης νομενκλατούρας. Ξέρει λοιπόν ότι οι προσεχείς εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι το επόμενο κρίσιμο ραντεβού της πλειοψηφίας.
.

Του χρόνου τέτοιον καιρό θα έχει συμπληρωθεί ένας χρόνος διακυβέρνησης Γιώργου και πιθανότατα η αντιπολίτευση, έχοντας εκλέξει στο μεταξύ νέο αρχηγό, θα επιχειρήσει να καταγράψει τη δυναμική της. Εκεί φαίνεται ότι θα δρομολογηθεί το πρώτο «ξεφόρτωμα» του παλιού ΠΑΣΟΚ, αφού λέγεται ότι θα συνταξιοδοτηθούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση πρόσωπα που έχουν ήδη φθαρεί από τη μακροχρόνια διαχείριση της τοπικής εξουσίας.
.

Στην αναμέτρηση αυτή ο Παπανδρέου θέλει να σηματοδοτήσει και το πρώτο μεγάλο άνοιγμα στην κοινωνία, οπότε –λόγω και της ιδιαιτερότητας των εκλογών της Αυτοδιοίκησης- ξεπερνιούνται σε έναν μεγάλο βαθμό οι πολιτικές αντιπαραθέσεις.
.

Γι’ αυτό φαίνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις θα επανεξεταστούν χρίσματα σε δημάρχους και νομάρχες και θα δοθεί η δυνατότητα να πάρει τη σκυτάλη ο «μυστικός στρατός», που λέγαμε νωρίτερα. Εκτός κι αν προχωρήσει η μεταρρύθμιση του διοικητικού χάρτη της χώρας από τον Ραγκούση, οπότε οι εκλογές θα πάνε λίγους μήνες αργότερα.
.

Η απόφαση αυτή για τον Παπανδρέου είναι μονόδρομος και είναι σε απόλυτη λογική συνέχεια με τη δηλωμένη πρόθεσή του να αλλάξει τον τρόπο εκλογής των βουλευτών.
Άλλη μία μεγάλη τομή που αν την κάνει -και όλα δείχνουν ότι θα το κάνει- θα ανανεώσει το πολιτικό προσωπικό της χώρας.
.

Είναι κοινό μυστικό ότι η εκλογή των βουλευτών με σταυρό προτίμησης είναι ένας από τους κυρίαρχους αρχαϊσμούς του πολιτικού μας συστήματος. Που ενθαρρύνει το μαύρο χρήμα, συντηρεί εξαρτήσεις από τους κομματικούς στρατούς και τους μηχανισμούς, νοθεύοντας συχνά η θέληση του εκλογικού σώματος.
.

Στις πολιτισμένες κοινωνίες οι δήμαρχοι (οι νομάρχες εκεί είναι εξειδικευμένοι κρατικοί ανώτατοι υπάλληλοι - και όχι ταγαραραίοι)εκλέγονται για να ασχοληθούν με τα προβλήματα των τοπικών κοινωνιών, μένοντας συχνά έξω από τις τρέχουσες πολιτικές αντιπαραθέσεις.
.

Στο στρεβλό πολιτικό σύστημα που εγκαθιδρύθηκε τη Μεταπολίτευση, οι δήμαρχοι και οι νομάρχες μετατράπηκαν σε κομματάρχες - νταραβεριτζήδες, που διαχειρίζονται συχνά με αδιαφάνεια το δημόσιο χρήμα.
.

Με τον χρόνο δημιουργήθηκαν μικρές τοπικές πολιτικές δυναστείες που διαμοιράζονταν με κομματική ποσόστωση «και συναίνεση» τον πλούτο των κοινωνιών. Το αναχρονιστικό αυτό καθεστώς που έχει ήδη χρεοκοπήσει δεν το θέλουν πλέον οι κοινωνίες, εμποδίζοντας και επιπροσθέτως εκείνους τους φιλότιμους τοπικούς άρχοντες που θέλουν να προωθήσουν το γενικό καλό των πολιτών.
.

Αυτό το κλειστό σύστημα εξουσίας θέλει να σπάσει τώρα ο Παπανδρέου, επιβάλλοντας τη λίστα για την εκλογή ενός μεγάλου αριθμού βουλευτών.
Εντάξει, μπορεί να τεθούν κάποια, ίσως και σοβαρά ζητήματα εσωκομματικής δημοκρατίας! Αλλά τι είναι προτιμότερο; Να συντηρηθεί ένα πολιτικό προσωπικό που βρίσκεται στο αδιέξοδο μιας σύνθετης ομηρίας ή να λυτρωθεί η κοινωνία; Άρα; Άρα, και εκεί έχουν ληφθεί οι αποφάσεις, καθώς οι συνθήκες έχουν ωριμάσει και οι πολίτες φαίνεται να θέλουν τη μεταρρύθμιση αυτή.

.

«Ο μυστικός στρατός» του Γιώργου θα εμφανιστεί και τότε. Όταν θα κοπεί ο ομφάλιος λώρος κράτους, πολιτικής εξουσίας και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η κοινωνία θα είναι πιο αποτελεσματική.
.

Στη βάση τους αυτές οι μεταρρυθμίσεις δείχνουν την κατεύθυνση μιας πολιτισμικής ρήξης με το παρελθόν. Το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει το βαθύ ΠΑΣΟΚ. Έχει σημασία; Έτσι κι αλλιώς, πνέει τα λοίσθια. Αλλά κι αν αντιδράσει, πάλι κερδισμένος θα είναι ο Γιώργος, αφού είναι βέβαιο ότι θα τον στηρίξει η κοινωνία.

.

.

.

.

Πρώτο Θέμα 1/11/2009