Γράφει σήμερα ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΜΠΙΚΑΤΖΙΚ στη Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία...
«Κι όμως, η ιστορία έχει καταγράψει και πλαστά ή παραποιημένα χρυσόβουλα αυτοκρατόρων στην προσπάθεια της εκκλησίας αλλά και ποικίλων καταπατητών να διεκδικήσουν περιουσίες που δεν τους ανήκαν. Παραθέτουμε τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις που έχουν καταγράψει μελετητές:
1 Η πρώτη μάς γυρίζει πίσω στην εποχή του Αλέξιου Α', το 1088. Τότε, ο αυτοκράτορας, με χρυσόβουλό του, απαγόρευσε στη Μονή Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου να κατέχει άλλες περιοχές εκτός από την Πάτμο, τους Λειψούς και ορισμένες εκτάσεις στη Λέρο. Επειτα από έναν χρόνο, όμως, οι μοναχοί άρχισαν να αποκτούν περιουσία και μετόχια σε Κρήτη, Κω, Λήμνο, Μικρά Ασία και αλλού. Για να καλυφθεί αυτή η ατασθαλία πλαστογραφήθηκε χρυσόβουλο στο όνομα του Αλέξιου Α' με χρονολογία 1086 (δηλαδή δύο χρόνια πριν από την πραγματική εντολή). Το κόλπο δεν έπιασε.
2 Η δεύτερη υπόθεση αφορά περισσότερο την παραχώρηση προνομίων και λιγότερο την απόκτηση εκτάσεων και εκτυλίσσεται το 1570. Τότε δηλαδή που ο Μακάριος Μελισσηνός, μητροπολίτης Μονεμβασίας, φέρεται να έχει πλαστογραφήσει Χρυσόβουλο Λόγο του Ανδρόνικου Β'. Οι ιστορικοί (Binon, 1938) υποστηρίζουν ότι ο μητροπολίτης (ή συνεργάτες του) παραποίησε το επίσημο έγγραφο προκειμένου να διεκδικήσει περισσότερα προνόμια από τον πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (ιεραρχικά και περιουσιακά). Το πλαστό χρυσόβουλο παρέμεινε στη μητρόπολη Μονεμβασίας μέχρι τον 19ο αιώνα. Επειτα, τα ίχνη του χάθηκαν! Αντιθέτως, το γνήσιο είχε μεταφερθεί στα Κύθηρα από το πρώτο μισό του 18ου αιώνα, ενώ το 1903 δωρήθηκε στη Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία, για να ενσωματωθεί αργότερα στη συλλογή του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου όπου βρίσκεται σήμερα. Αγνωστο παραμένει εάν οι στόχοι του μητροπολίτη επιτεύχθηκαν.
3 Η τρίτη περίπτωση αφορά την περιουσία του δεσπότη του Μυστρά Δημητρίου Παλαιολόγου. Σύμφωνα με τον αργυρόβουλο ορισμό, ο δεσπότης παραχώρησε στον ανιψιό του Ιωάννη Ξανθόπουλο και τα αδέρφια του προνόμια ως ένδειξη καλοσύνης για τη σημαντική οικονομική στήριξη που του είχαν προσφέρει σε δύσκολες στιγμές. Το όνομα του Ξανθόπουλου, όμως, προστέθηκε αργότερα, αφού ξύστηκε το αυθεντικό όνομα του ανιψιού του Παλαιολόγου. Η παραχάραξη χρονολογείται τον 19ο αιώνα ή αρχές του 20ού και έγινε για να αποκομίσει η οικογένεια Ξανθοπούλου τίτλο ευγενείας ή ιδιοκτησίας. Οι πραγματικοί, όμως, αποδέκτες του εγγράφου αναφέρονται στο τέλος του κειμένου: «οι γιοι της Φραγγοπουλίνας, οι Φραγγόπουλοι είναι αυτοί για τους οποίους απολύθηκε το αργυρόβουλο». Μάλλον δεν είχε γίνει «ολοκληρωμένη» δουλειά!»
